Michel Houellebecq & Bernard-Henri Lévi. Ennemis publics. Paris: Flammarion & Grasset, 2008.

Stel je voor dat Harry Mulisch en Gerard Reve in hun hoogtijdagen brieven aan elkaar waren gaan schrijven — twee op het oog volkomen verschillende persoonlijkheden die elkaar serieus bleken te nemen en het goed met elkaar konden vinden.

Zoiets is er gebeurd in Frankrijk, waar de linkse, idealistische, mediagenieke filosoof Bernard-Henri Lévy en de cynische, verlegen, opstandige, islamofobe romanschrijver Michel Houellebecq de eerste maanden van dit jaar met elkaar gecorrespondeerd hebben. Het is een verpletterende correspondentie geworden, die vooral gaat over de wonderlijke mengeling van het persoonlijke en het openbare in het leven van de schrijver aan het begin van de eenentwintigste eeuw. De schrijvers (nou ja, vooral Houellebecq) klagen over de manier waarop de media liegen over hun privé-leven, ze doen onderwijl allerlei confessies waarvan ze melden die nog nooit aan iemand anders te hebben gedaan. Houellebecq moet bovendien midden tijdens de correspondentie meemaken dat zijn eigen moeder een boek publiceert om hem zwart te maken. Hij reageert eigenlijk vooral boos en gewond op de idee hoe fijn journalisten dat gesmijt met modder zullen vinden.

Ondertussen leren de mannen elkaar beter kennen, en leert de lezer hen beiden ook beter kennen en waarderen (van Houellebecq heb ik alle romans gelezen, van Lévy verschillende reportages in boekvorm, over Sartre, over Daniel Pearl). Althans, Houellebecq schrijft ergens

nous sommes dans des zones si difficiles, que j'ai l'impression de forer un tunnel, plongé dans l'obscurité, et de vous entendre forer de votre côté, à quelques mètres

Een mooi boek, over hoe twee mannen proberen boven hun publieke imago uit te stijgen, door helemaal niet de vijanden zijn die dat imago zou vereisen, maar twee mensen die het allemaal ook niet zo goed weten, maar in ieder geval worden samengebonden door hun liefde voor boeken en voor Baudelaire.