Nikos Kazantzakis. The last temptation. London: Faber and Faber, 2003 (1961, vertaling Peter Bien; O telefteos pirasmos, 1951)

Nikos Kazantzakis - The last temptationJezus is een mens, die in ieder geval zelf meent door God te zijn aangeraakt, en die er gaandeweg zelfs van overtuigd raakt dat hij door God is gezonden, ja, dat hij de Messias is, op wie iedereen heeft zitten wachten. Is hij gek geworden? Je zou daarover van mening kunnen verschillen, maar in ieder geval heb ik zelden over een menselijker hoofdpersoon gelezen dan over Kazantzakis' Jezus, die een gedreven mens is bovendien.
In The last temptation is het evangelie tot een roman geworden.En wat voor een roman. Merkwaardig is dat, hoe uit een boek dat helemaal over historische (ahum) gebeurtenissen gaat, waarin het woord 'ik' bij wijze van spreken niet voorkomt, toch zo een duidelijk beeld van de schrijver naar voren kan komen, als van een mens, en een gedreven mens bovendien. Die Kazantzakis moet zelf een leven hebben geleefd vol strijd, zowel in de wereld (hij was onder andere politicus en zakenman in een periode dat Griekenland allerlei bloedige oorlogen en burgeroorlogen meemaakte) als in zijn gevoelsleven (hij is communist geweest, Christen, Nietszcheaan, Boeddhist en wat niet al). De Engelse vertaler van The last temptation heeft ook een biografie van Kazantzakis geschreven. Misschien moet ik die ook eens lezen, net als de andere beroemde boeken van deze bijna-Nobelprijswinnaar (die prijs ging uiteindelijk naar Camus, volgens deze laatste eigenlijk ten onrechte).
Ondertussen is het misschien jammer dat mijn Grieks waarschijnlijk nog niet goed genoeg is om zo'n boek in die taal te lezen. Want ik stel me voor dat dit boek eigenlijk ook sterk over de taal gaat: dat het verhaal van Jezus nu eens niet wordt verteld in het houterige nieuwtestamentische Grieks, maar in levendig, Kretenzisch gekleurd demotisch Grieks. Niet dat ik denk dat ik dat ooit echt zal kunnen navoelen. Maar het moet toch iets betekend hebben: ook in de taal wordt Jezus in dit boek ineens een levend mens, een gedreven gek. Een Griek die zichzelf moet zien te vinden in tijden van grote maatschappelijke onrust.

Reacties

Trees zei…
Hoi Marc, ik ben al jaren op zoek naar dit boek. Heb jij het ISBN nummer voor me?
De andere bekende boeken, Zorba en Christus is weer gekruisigd, heb ik jaren geleden gelezen.
Deze behoren tot mn favorieten.
Groetjes en bedankt alvast.
Je kunt dit boek (ISBN 978 0571178568) gewoon bestellen bij Amazon en vast ook bij andere internet-boekwinkels.

Populaire posts van deze blog

Paul Celan. Verzamelde gedichten. Amsterdam: Meulenhoff, 2003.

Walt Whitman. Leaves of Grass. Grasbladen. Amsterdam: Em. Querido, 2005 (1855).

Raoul de Jong. Jaguarman. Mijn vader, zijn vader en andere Surinaamse helden. Amsterdam: De Bezige Bij, 2020.